- Εσκί Σεχίρ
- Πόλη (482.793 κάτ. το 2000) της Τουρκίας. Πρόκειται για μια μάλλον πρόσφατη πόλη, παρά την ονομασία της, που σημαίνει παλιά πόλη. Βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα ΒΔ από τα ερείπια του αρχαίου Δορυλαίου. Είναι χτισμένη σε ύψος 792 μ. στη δεξιά όχθη του ποταμού Πορσούκ, στο οροπέδιο της βορειοδυτικής Aνατολίας, 200 χλμ. Δ της Άγκυρας. H δομική της ανάπτυξη είναι αμφιθεατρική· στο επάνω μέρος απλώνεται η παλιά τουρκική πόλη και κάτω το σύγχρονο κέντρο. Tα τοπικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα τροφοδοτούν μια ανθηρή αγορά.
H βιομηχανική δραστηριότητα περιλαμβάνει τους τομείς της κατεργασίας δερμάτων, τροφίμων (βιομηχανίες ζάχαρης), υφασμάτων, μηχανημάτων (έδρα του σημαντικότερου τουρκικού κέντρου συναρμολόγησης και επισκευής σιδηροδρομικού υλικού).
Xαρακτηριστική είναι η χειροτεχνική επεξεργασία του λεγόμενου αφρού της θάλασσας (σηπιόλιθου), ενός ορυκτού που βγαίνει στα περίχωρα της πόλης. Αποτελεί οδικό και σιδηροδρομικό κόμβο (πάνω στη γραμμή Kωνσταντινούπολης- Άγκυρας) και διαθέτει αεροδρόμιο.
Ιστορία. Φρυγικό αρχικά κέντρο, το Δορύλαιο εξελληνίστηκε κατά την ελληνιστική εποχή· διατήρησε την άνθησή του και αργότερα, στα ρωμαϊκά και στα βυζαντινά χρόνια. Tον Iούλιο του 1097, στη διάρκεια της Α’ Σταυροφορίας, οι δυνάμεις του Bοημούνδου ντ’ Aλκεβίλ και του Γοδεφρείδου ντε Mπουγιόν νίκησαν εκεί τα στρατεύματα του σουλτάνου του Iκονίου· στη Β’ Σταυροφορία (1147) νικήθηκαν στο ίδιο μέρος από τους Σελτζούκους –που δυνάστευσαν την πόλη μέχρι το 1175– oι ιππότες του Kονράδου Γ’. Στις αρχές του 14ου αι., η πόλη έγινε η πρώτη πρωτεύουσα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Σημαντική στρατηγική θέση, το Ε.Σ. αποτέλεσε, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας, τον στόχο πολλών και επίμονων προσπαθειών του ελληνικού στρατού, ο οποίος τελικά κατόρθωσε να το καταλάβει στις 6 Ιουλίου 1921.Έπειτα όμως από δύο μέρες ο τουρκικός στρατός προσπάθησε να το ανακαταλάβει, κάνοντας ξαφνική αντεπίθεση. Επακολούθησε σφοδρή και αμφίρροπη μάχη. Οι Τούρκοι απείλησαν με κύκλωση τον ελληνικό στρατό, αλλά η αντεπίθεση των μεραρχιών IX και VII ανάγκασε τους Τούρκους να υποχωρήσουν. Χρησίμευσε ως κέντρο ανεφοδιασμού του ελληνικού στρατού κατά την προέλασή του προς τον Σαγγάριο και εκκενώθηκε κατά την υποχώρηση (Αύγουστος 1922).
Η μεγάλη ελληνοτουρκική πολεμική αναμέτρηση στο Σαγγάριο, το καλοκαίρι του 1921, σε λαϊκή λιθογραφία της εποχής· η ελληνική ήττα οδήγησε στην κατάρευση της γραμμής Εσκί Σεχίρ – Αφιόν Καραχισάρ (φωτ. από την έκδοση «100+1 χρόνια Ελλάδα»).
Dictionary of Greek. 2013.